Nederland handelsland
Nederland kent een rijke geschiedenis op het gebied van internationale handel; we zijn al eeuwen een handelsland.
Al in de Middeleeuwen waren belangrijke Nederlandse steden aangesloten bij het van oorsprong Duitse Hanzeverbond. De bekenste van de 22 Hanzesteden zijn Zwolle, Nijmegen, Arnhem en Groningen. Door samen te werken konden deze steden goedkoper werken en in elkaars gezelschap veiliger producten en goederen transporteren.Vanaf 1356 was de Hanze niet alleen meer een verbond van de handelaren in de steden, maar van de steden als geheel.
Met de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) in 1602 en de West-Indische Compagnie (WIC) in 1621 nam de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden de leiding van de handel in eigen hand. Met deze twee bedrijven domineerde Nederland met name in de 17e eeuw de internationale handel.
Voor Nederland, met haar open economie, is handel dus al eeuwen belangrijk. Veel grote en kleine nederlandse bedrijven doen dan ook zaken in het buitenland.
Offshoring
Het verplaatsen van bedrijfsactiviteiten naar het buitenland was één van de meest zichtbare kenmerken van globalisering. Door de voortschrijdende internationalisering van de productie van goederen en diensten raakten nationale economieën steeds meer met elkaar verweven. Import zorgde voor grote voordelen, waar consumenten het meeste profijt van hadden. Hierbij zorgden handelsovereenkomsten ervoor dat importeurs lagere heffingen betaalden. Een toename in concurrentie staat gelijk aan lagere prijzen voor diensten en producten. Daarnaast genieten consumenten een grotere variëteit in het product- en dienstenaanbod. Het welvaartsniveau en comfort nemen toe, evenals een verhoogde levensstandaard.
Verplaatsingen van bedrijfsactiviteiten en het verlies aan werkgelegenheid dat daarmee gemoeid is, zijn onderwerp van zowel economische als politieke discussie. Philips Lighting halveerde haar vestiging in Winterswijk en verplaatste de productie naar het veel goedkopere Hongarije en de researchafdeling naar Polen. In 2018 stond er een bericht in het Financieel Dagblad over het wegtrekken van maakbedrijven naar India wegens een groeiend gebrek aan Nederlandse ingenieurs.
Trend 2023
In 2013 berekende TNS Nipo dat ongeveer 10% van MKB-bedrijven, die eerder activiteiten naar het buitenland hadden verplaatst, deze ook weer terughaalden naar Nederland. Philips is een bekend voorbeeld van reshoring: zij haalden de productie van scheermachines uit China terug naar Drachten. Ook bedrijven als Interfocus, NeoFos en K&M Yachtbuilders haalden de productie van respectievelijk houtkachels, led-buizen en jachten terug naar Nederland.
De trend in 2023: reshoring oftewel het terughalen van de productie naar eigen land.
Nu bedrijven wereldwijd de productie weer opvoeren, kan er niet worden voldaan aan de vraag. Reshoring, of het terugbrengen van productie naar eigen land, is een stijgende trend in de wereldeconomie. Dit wordt aangedreven door verschillende factoren, waaronder veranderende kostenstructuur, verbeterende technologieën en toenemende zorgen over de leveringszekerheid en de impact op de omgeving.
Vroeger werd productie veelal uitbesteed naar goedkope landen om de kosten te verlagen. Maar in de afgelopen jaren zijn de loonkosten in sommige landen gestegen, terwijl de technologie in eigen land is verbeterd. Hierdoor is het voor sommige bedrijven voordeliger om productie weer in eigen land uit te laten voeren. Bovendien kan het beheersen van de productieketen door bedrijven ertoe leiden dat ze sneller kunnen inspelen op veranderingen in de vraag, waardoor ze hun concurrentiepositie kunnen versterken.
Naast deze economische factoren spelen ook politieke en maatschappelijke zorgen een rol. Bedrijven zijn zich steeds meer bewust van de impact die hun activiteiten op de omgeving en de maatschappij hebben. Door productie terug te brengen naar eigen land, kunnen ze beter controle uitoefenen op de werkomstandigheden en de milieueffecten. Dit kan bovendien bijdragen aan een betere reputatie en een grotere loyaliteit van de consument.
Het terugbrengen van productie naar eigen land is echter niet zonder uitdagingen. Bedrijven moeten de benodigde infrastructuur en arbeidskrachten opbouwen en investeren in nieuwe technologieën. Dit kan leiden tot hogere kosten in een eerste stadium, maar op lange termijn kan dit zich uitbetalen in meer efficiëntie en een versterkte concurrentiepositie.
In conclusie, reshoring van productie is een stijgende trend in 2023 die wordt aangedreven door veranderende economische, politieke en maatschappelijke factoren. Het biedt bedrijven de mogelijkheid om hun kosten te verlagen, hun concurrentiepositie te versterken en een beter evenwicht te vinden tussen economische groei en duurzaamheid.
